کاربرد تسمه تایم خودرو چیست؟
در پیشرانه احتراق داخلی، از تسمه تایم یا زنجیر تایم برای انتقال نیروی میللنگ به میلبادامک استفاده میشود، که بهنوبه خود باز و بسته شدن سوپاپهای پیشرانه را کنترل میکند. پیشرانه چهارزمانه به باز و بسته شدن سوپاپها نیاز دارد که باید با هر بار چرخش میللنگ باز و بسته شوند و تسمه تایم این کار را بهآسانی انجام میدهد. تسمه تایم دندانههایی برای چرخاندن میلبادامک بهوسیله میللنگ دارد و بهطور خاص برای =پیشرانه خاصی طراحی میشود. در بعضی از طراحیهای پیشرانه، ممکن است از تسمه تایم برای چرخاندن سایر اجزای پیشرانه مانند پمپ آب و پمپ روغن نیز استفاده شود.
انواع تسمه تایم کدام است؟
سیستمهای دندهای یا زنجیری نیز برای انتقال نیروی میللنگ به میلبادامک و زمانبندی صحیح پاشش و جرقه استفاده میشوند. باوجوداین، چرخدندهها و شافتها موقعیت نسبی میللنگ و میلبادامک را محدود میکنند. حتی در پیشرانههای سوپاپرو که میللنگ و میلبادامک بسیار بههم نزدیک هستند، اکثر طراحان پیشرانه بهجای استفاده از دنده محرک مستقیم از زنجیر کوتاهی استفاده میکنند.
استفاده از این طرح بدیندلیل است که سیستمهای انتقال قدرت دندهای بهدلیل اصطکاک و تماس مستقیم فلز با فلز، سروصدای زیادی تولید میکنند و به سایش بیشازحد قطعات منجر میشوند. چرخدندههای پوشیده از فیبر (الیاف) یا نایلون با انعطافپذیری بیشتر اغلب بهجای چرخدندههای فولادی استفاده میشوند. پیشرانههای تجاری و پیشرانههای هواپیماها فقط از چرخدندههای فولادی استفاده میکنند؛ زیرا دنده دارای روکش فیبر یا نایلون ممکن است بهطور ناگهانی و بدون هشدار خراب شود.
گرچه زنجیرها و چرخدندهها بادوامترند، تسمههای کامپوزیتی لاستیکی در عملکرد خود درمقایسهبا سیستم دندهای یا زنجیری کمصداتر، سبکتر، ارزانتر و کارآتر هستند. همچنین، تسمههای تایمینگ به روغنکاری نیازی ندارند که این امر با داشتن زنجیر تایم یا چرخدنده ضروری است. تسمه تایمینگ کاربرد خاصی از تسمه همگامکننده است که برای انتقال همزمان قدرت دورانی استفاده میشود.
تسمه یا زنجیر تایمینگ امکان انعطافپذیری بسیار بیشتری در مکانهای نسبی میللنگ و میلبادامک فراهم میکند
تسمههای تایمینگ معمولا با روکش فلزی یا پلیمری پوشانده میشوند که برای بازرسی یا تعویض به برداشتن نیاز دارند. سازندگان پیشرانه توصیه میکنند تسمه تایم خودرو در فواصل زمانی مشخص تعویض شود. همچنین، سازنده ممکن است هنگام تعویض تسمه تایم، تعویض قطعات دیگر مانند پمپ آب را نیز توصیه کند؛ زیرا هزینه اضافی تعویض پمپ آب درمقایسهبا هزینه دسترسی به تسمه تایم بسیار ناچیز است.
در پیشرانههای تداخلی یا پیشرانههایی که مسیر حرکت سوپاپها با پیستون تداخل دارد، ازکارافتادن تسمه تایم (یا زنجیر تایمینگ) به آسیبدیدگی شدید پیشرانه و در برخی مواقع ایجاد خسارت جبرانناپذیر منجر میشود؛ زیرا بعضی از سوپاپها در زمان اشتباهی باز میمانند؛ بنابراین، پیستون به آنها ضربه میزند.
نحوه تعویض تسمه تایم خودرو چگونه است؟
باید دقت کنید که نحوه تعویض تسمه تایم در خودروهای مختلف ضمن داشتن اصول مشابه، تفاوتهایی دارد که به نحوه طراحی پیشرانه و محل قرارگیری قطعات در آنها مرتبط است. در خودروهای جدید پیشرانه عرضی، میتوان گامهای زیر را برای تعویض تسمه تایم در خودرو پیشنهاد کرد؛ البته این نکته را مدنظر قرار دهید بدون ابزار مناسب و مهارت کافی هرگز این کار را انجام ندهید؛ زیرا کوچکترین اشتباهی در تعویض تسمه تایم خودرو، ممکن است زیانی جبراننشدنی بر جای بگذارد.
برای تعویض تسمه تایم خودروهای مختلف به مجموعهای از آچارهای رینگی ۱۰ تا ۱۴ میلیمتری و دوسرتخت ۲۱ تا ۲۳ میلیمتری همراه با جک دستی نیاز است. برای انجام این کار، گامهای زیر را میتوان پیشنهاد کرد:
- محفظه فیلتر هوا را درآورید.
- پیچ تسمهسفتکن و پیچهای اطراف آلترناتور را شل و تسمه کولر و آلترناتور را خارج کنید.
- پولی پمپ آب و قاب بالایی تسمه تایم را باز کنید.
- زیر خودرو جک بزنید و فضای اطراف محل تسمه تایم را آزاد کنید.
- قاب پایینی تسمه تایم را خارج کنید.
- پیشرانه را بچرخانید تا در حالت تایم (ساعت ۳ طبق نشانهای حکشده روی پیشرانه) قرار گیرد.
- تسمهسفتکن را به عقب ببرید و تسمه تایم را از روی پیشرانه خارج کنید.
- تسمه تایم جدید را بههمراه تسمه نو برای آلترناتور و کولر در محل خود نصب کنید.
- پیچ تسمهسفتکن را سفت کنید.
- تمام مراحل سابق را برعکس انجام دهید تا پیشرانه به حالت اول خود برگردد.
چه زمانی باید تسمه تایم خودرو را تعویض کنیم؟
مالکان خودرو و علاقهمندان معمولا میپرسند «بهترین زمان تعویض تسمه تایم خودرو چه موقع است؟» تسمه تایم خودرو باید در مسافت یا دورههای زمانی پیشنهادی شرکت سازنده تعویض شود. تعویضنشدن تسمه تایم میتواند به معیوبشدن کامل یا بخشی از پیشرانه، بهخصوص در پیشرانههای تداخلی منجر شود. جدول راهنمای تعمیر و نگهداری مالک منبع اصلی برای فواصل زمانی تعویض تسمه تایم است که معمولا هر ۳۰ تا ۵۰ هزار مایل (۵۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر) تعیین میشود. تعویض تسمهسفتکن همزمان با تعویض تسمه تایم معمول است. در بعضی از پیشرانههایی که پمپ آب (مایع خنککننده) با تسمه تایم کار میکند، تسمه مربوط به پمپ آب نیز معمولا باید تعویض شود.
دیدگاه خود را بنویسید